hracat Sayılan Satış ve Teslimlerle Hakkında Tebliğ (İhracat: 2005/2)’de, 13.09.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan (İhracat: 2024/3) sayılı değişiklik yapılmasına dair tebliğ ile yapılan en önemli değişiklik, finansal kiralama yoluyla edinilen Yatırım Teşvik Belgesi (“YTB”) [1] eki mal ve hizmetlerin, yurt içinde mal ve hizmet satışı ile ihracat taahhüdü kapatılan İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Belgesi (“DİİB-3”) [2], ihracat teşvik belgesi sahibi şirketler tarafından üretilerek satılmasının mümkün kılınmış olmasıdır.

YTB eki belgelerde yer alan malların ve hizmetlerin teminine ilişkin yurt içi ve yurt dışı listelerinin ayrı olduğu düşünülürse, söz konusu bu değişiklik kapsamında temin edilecek malların ve hizmetlerin, bu listelerden yurt içinden temin edilecek mal ve hizmetler listesinde olmasını beklememiz gerekir.

Bu düzenlemeye ilişkin ilave açıklamalarımızı, gerek YTB sahibi şirket için; gerekse DİİB-3 belgeye sahip şirketin ihracat taahhüdünü kapatabilmesi için, aşağıdaki finansman modeli ile mal ve hizmet temini hususunda “belge düzeni özelinde” dikkat edilmesi gereken hususlar ifade edilmiştir.

İhracat Teşvik Mevzuatına Uygun Olarak Düzenlenen Belgelerin Önemi

Yukarıdaki iş akış tablosu dikkate alınarak düzenlenen belgelerin ihracatı teşvik mevzuatı açısından önemi aşağıda ayrıca ifade edilmektedir:

Fatura

DİİB-3 sahibi şirket tarafından düzenlenen fatura, mala ilişkin veya hizmete ilişkin ve/veya her iki unsura da ilişkin olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken konulardan biri, leasing yoluyla temin edilen bu malın/hizmetin, YTB eki olan (yurt içi ve yurt dışı şeklinde ikiye ayrılan) listelerde tanımı yapılan mallarla/hizmetlerle hem tanım hem de miktar açısından uyumlu olması gerektiğidir.

Faturanın finansal kiralama şirketi adına düzenlenmesi ve ancak aynı zamanda bu fatura konusu malların/hizmetlerin YTB sahibi şirkete teslim edilmesi gerektiğinden dolayı, düzenlenen bu fatura üzerinde arada illiyet bağının kurulabilmesi için YTB’nin ve finansal kiralama sözleşmesine ilişkin detayların yer alması gerekmektedir.

Eğer düzenlenen fatura basılı şekilde ise, fatura üzerinde malı/hizmeti teslim alan taraf olan YTB sahibi şirketin teslim aldığını gösterir ibarenin olması aranır. Eğer düzenlenen bu fatura basılı değil de, e-fatura şeklinde ise, bu defa teslim alındığına ilişkin kontrolün elektronik yolla yapılması gerekir.

Tesellüm Belgesi

Bu belgenin içerdiği bilgiler:

DİİB-3 sahibi şirketin ihracat taahhüdünün kapatılmasında kullanılan tesellüm belgesinde yukarıda bulunan bilgilerin mutlaka bulunması gerekmektedir.